Bağımlılık nedir?

Bağımlılık kabullenilmesi güç bir durumdur. Kişinin kullandığı madde üzerindeki kontrolünü kaybetmesi, onsuz bir yaşam sürememesidir.

Herkes bağımlı olabilir.

Bağımlılık yavaş yavaş sinsice gelişir. Kişi genelde bağımlı olduğunun farkına varmaz.

Bağımlılık yapan maddeler, insan bedenine dışarıdan alınan doğal veya doğal olmayan ürünlerdir.

Alındıktan sonra beden ve zihin üstünde etki gösterirler.

Madde kullanımı kişinin biyolojik yapısında zamanla değişiklikler oluşturur, kullanan kişinin bundan kaçması mümkün değildir.

Madde kullanımının irade ile ilişkisi yoktur. Kişiler kontrol edebileceği düşüncesiyle başlar, daha sonra bağımlı hale gelir.

Bağımlılığın dereceleri vardır, ancak şiddetli olduğunda fiziksel rahatsızlıklar belirir.

Çoğunlukla kullanıcılar bu durumdan söz etmek istemezler ya da minimalize ederler.

Alkol ya da madde kullanım bozukluklarını tanımanın ve önlemenin yolu ortaya çıkardığı sorunları iyi bilmekle olur.

Madde Kullanımı ve Bağımlılığının Sonuçları

• Madde kullanımının yol açtığı zehirlenme
• Madde kullanımı sonucunda bireylerde kronik akciğer hastalıkları, karaciğer yetmezliği, koroner arter hastalığı, kanser gibi fiziksel hastalıklar
• Başta depresyon olmak üzere çeşitli psikiyatrik hastalıklar
• Gebelik sırasında madde kullanımına bağlı fetus anomalileri ve bebekte zihinsel gelişim geriliği

Ruhsal sorunlar

Ruhsal rahatsızlık madde bağımlılığı için bir risk faktörü olabilir.

• Buna göre birey kendinde olan bazı ruhsal belirtileri tedavi etmek için madde kullanmaya başlar.

Ruhsal belirtiler madde bağımlılığına bağlı oluşabilir.

• Kalıcı psikiyatrik bozukluklar ortaya çıkabilir.

Madde bağımlılığı ve psikopatoloji birbirinden bağımsız olarak aynı bireyde bulunabilir.

• Bu durumda psikopatoloji bağımlılığın gidişini ve tedaviye yanıtını etkiler. Psikopatolojinin şiddeti tedaviye yanıtı azaltır.

Ergenlik döneminde madde kullanımına bağlı okuldan kopma ve kişiler arası ilişkilerde bozulma olur

Erişkinlikte iş veriminde düşme, iş kaybı ve iş kazası sık görülür

Madde kullanımı aile ilişkilerini bozar ve ailenin görevlerini aksatır

Maddeye bağlı psikolojik ve ekonomik sorunlar aileyi etkileyerek parçalanmasına, çocukların gelişiminin olumsuz etkilenmesine, suça yönelmelerine ve aile içi şiddete yol açmaktadır.

Fiziksel sorunlar

Kullanılan maddenin kullanım yolu nedeni ile oluşan sorunlar

Enfeksiyonlar; AIDS, hepatit, endokardit, tetanoz, venöz tromboz, emboli, kas irritasyonları

Kullanılan maddelere bağlı gelişen fiziksel sorunlar

Opiyat; aşırı doz-ölüm, epilepsi, nöropati, nefropati

Esrar; akut ve kronik bronşit, astım atağı, empotans ve fertilitede azalma, immünosupresyon

Stimülan ve hallüsinojenler; iştah azalması ve malnütrisyon, Akut MI, ani ölüm, aritmiler, hepatik sorunlar, intestinal nekroz, sistemik vaskülit, epileptik nöbetler

İnhalanlar; nörotoksisite, kalıcı kognitif bozukluklar, nöropati, hematolojik,renal ve hepatik boz. aplastik anemi, kardiotoksisite

Hipnotik sedatifler; yüksek dozda solunum depresyonu, dermatolojik lezyonlar, bellek bozukluğu,

Alkol: Midede gastrit ve ülser; Karaciğerde büyüme, yağlanma ve siroz, Bağırsaklarda vitamin emiliminin azalması ve beslenme bozuklukları, Sinir hücrelerinde hasar ve felç, bunama, kas güçsüzlüğü,

Sigara içenlerde;  Akciğer kanseri olma riski 22 kat,  Mesane kanseri riski 2 kat,  Bronşit riski 10 kat,  Kalp hastası olma olasılığı 3 kat daha fazladır.

Toplumsal sorunlar

Sigara, alkol ve madde kullanımı ile ilişkili sağlık harcamaları topluma ciddi yük getirmektedir

Madde kullanımına bağlı artan şiddet, adam öldürme, yaralama ve intihar girişimleri de toplum için önemli risk oluşturmaktadır.

Alkol ve madde kullanımı ile ilişkili olarak suç eylemlerinde artış var

Madde kullanımı ile ilişkili suç denildiğinde, maddenin etkisi altında yapılan eylemler ve maddeyi elde etmek için yapılan suç eylemleri kastedilmektedir. Büyük suçlar nedeniyle yakalananların yarısının madde kullandığı saptanmıştır.

Koruma ve Tedavi

Madde kullanımının ve bağımlılığının en iyi ve en kolay tedavisi o maddeye hiç başlanmamasıdır.

Koruma, danışmanlık, tıbbi tedavi ve rehabilitasyon, bağımlılığın başlıca tedavi basamaklarıdır.

Tedavi için başvuran hastalar üzerinde yapılan çalışmalar hastanın koşullarına uygun olan ve hastayı fazla yük altında bırakmayan tedavi programlarının daha iyi sonuçlar verdiğini göstermiştir.

İstendiğinde ve uzman desteği alındığında üstesinden gelinemeyecek sorun yoktur.

07.03.2018